تدقیق موادغایطه و خونریزی مقعدی

تدقیقات مواد غایطه

  عمومیات :- هدف از تدقیق مدفـوع ( مواد غایطه ) چیست ؟

 تحلیل و تجزیه مواد مدفوع از جمله یک سلسله تست های است که بالای نمونه مواد غایطه اجرا گردیده ، و در تشخیص حالات مشخصه ، که طرق هضمی را تحت تاثیر قرار داده و بالای آن تاثیرنموده کمک مینماید ، که اینها میتواند شامل حالات ذیل باشد :

   -  انتانات (مانند تاثیرات پرازیت ها ؛ Viral infection ؛ باکتیریها )  - جـذب فـقـیر موادغـذایی -  ویا کانسر.

   •  بخاطر تـدقیـق مواد غایطه ؛ نمونه مواد مدفوع دریک ظرف پاک گـرفته شده ، وبعـد به لابراتوار فرستاده شود

   •  تـدقیقات لابراتواری ، شامل معاینات ذیل میباشد :

   -  مایکرسکوپیک         -  تست های کیمیاوی       -  و تست های مایکروبیولوجیک.

   •  رنگ مواد غایطه ، قـوام آن ، مقـدار ، شـکل ، بــوی ، و موجودیت مخاط چک و کنترول گردد .

   • بخاطر Occult blood ( یا خون مخـفی یا غیرمرئی که به چشم دیده نمیشود )، شــحـم Fat ، الیاف عضلی ( meat   fibers )، صـفـرا ( bile )، کریوات بیضا خون (  WBC )، و شکـر معاینه شود.

  -  پی اچ  PH   مواد غایطه میتواند معاینه گردد .

  –  کلـچـر مواد غایطه اجراگردد ، و بخاطری اجرا میگردد که :

  -   در تشخیص و شناخت امراض طرق هضمی ، کـبـد یا جـگـر ، پانـقـراص کمک نماید .

  - انزایم ها ( مانند Trypsine  و یا  Elastase  ) میتواند در مواد غایطه  تعین و سنجش گردد تا کمک نماید که آیا پانـقـراص خوب وظیفه اجرا میکند ویا نمیکند.

  • برای دریافت سبب اعـراض ( Symtoms )، که طرق هضمی را تحت تاثیر قرار داده کمک مینماید، بشمول :

  - اسهال دوامدار  -   اسهال خونی  - زیاد شدن گازات شکم    -   دلـبـدی   –   استفراق

  - بی اشتهایی    -   انتفاخ بطن    -   درد بطنی و کرمپ بطنی   -    و تب. همچنان برای دریافت ؛

  - پرازیت ها ؛ مثلاً تینیا سجیناتا ، همینولیپیازس ، Trichinosis ، Hookworm ، کرم های مسطح ، اسکاریس ،  آکسیور یا Pinworms  (اصطلاحی کرم کخک) ویا پروتوزوایی  مثلاً آمیبیازس انتامیباهستولایتیکا،  Giardialamblia  و باکتیریها  مثلاً سلمونیلا ، شگیلا ، ویبروکولرا وغیره کمک میکند.

  - بخاطر جـذب فـقـیر طریق معـدی معـایی ، مدفـوع چک وکنترول شود ( درسندروم malabsorption ).

   • بخاطر این تست ؛ مواد غایطه 72 ساعته جمع آوری شود ، و بعـد ازان بخاطر شـحـم ، وبعضی اوقات بخاطر الیاف عضلی جستجو میگردد. این تست بنام تست 72-hour stool collection  ویا quantitative fecal fat test  یاد میشود . همچنان ؛ میتواند که باکتریا سبب انتان و اعراض شده باشد

   • دوتست  ذیل درکشف Occult blood مفید بوده ، ومعمولاً بخاطرکشف کانسر کولو- رکتال استفاده میشود.

 1- تست مروجه که بنام ( Coloscreen ؛ Seracult  ؛ Hemoccult ) guaiac smear test  یاد میشود.

 2 - جدیدتر آن flushabble reagent pads (EZ DetectT, ColoCARE) است .

   •  طریقه اجرای تست ها ازهم تفاوت داشته ، و طریقه  flushabble reagent pads  بدون تجویز نسخه دربسیاری لابراتوارها قابل اجرا است . اما تست guaiac smear  مروجه ؛ غالباً در لابراتوارمـجـهـزطبی انجام شده وتوسط  اشخاص مسلکی طبی ، وداکتر تفسیر وتکمیل میشود. مراقبت کننده های صحی تست guaiac  را ترجیح میدهند. زیرا ؛ درجایکه تست  guaiac انجام میشود ، مطالعات وسیع مفاد آنرا ، درکشف ازشناخت کانسر کولون نشان میدهد. 

    چرا تست انجام میشود؟

  - این تست سالانه ؛ اساساً بخاطر کشف کانسر کولو رکتال اجرا میشود. همچنان ؛

  - برای ارزیابی کمخـونی نیز میتواند اجرا شود.

  مفاد آن :- - یک معاینه ساده مدفوع است( بدون اندوسکوپی)  -  و کم هزینه است .

  نواقص آن :   - خون در مدفـوع کشف میشود ، لاکن نــه سـبب آن . وازطرف دیگر،

  - دربعضی میتودها ، نتایج مثبت کاذب معمولاً دیده شده ، که میتواند سبب تشویش واضطراب غیرضروری در ارتباط کانسر و تست های غیرضروری بیشتر شود. همچنان

  - نتایج منفی کاذب نیزممکن واقع شود که میتواند شناخت صفحه فـوق الحاد مرض ازدست برود و تشخیص نـگردد

ارقام نورمال :  - اگرنتیجه منفی باشد، تست نورمال است . بدین معنی که خون در مدفـوع پیدا شده نتوانست.

  نتایج غیرنورمال (یا تست مثبت)، میتواند اشاره به حالات ذیل باشد :

 -  آنجیودیسپلازی کولون  - انذفه واریس های مــری .  -  پولیپ کولون و یا کانسر کولون .   -  اختلاطات جراحی جدیده طرق هضمی.  -   التهاب مــری .  -  فـسورمقعـدی (یا شاریدگی خطی در دایره مقعـدی)  -  گاستریت  -  ترضیض طرق معـدی معایی .  -  تومور طرق معـدی معایی  -  هیموروئید  یا بواسیر  -   امراض التهابی امعا   -   قرحه پپتیک . اما ؛ نتایج مثبت کاذب را نیز که معمولاً دیده میشود ، هم نباید فراموش کرد .

      حالات اضافی هستند که میتوانند تست بخاطرآن اجرا شود که قرار ذیل است :

   -  بخاطر کشف و نمایش یا  screening کانسر کولون ، و

   -   ارزیابی و سنجش کمخونی  

   • تست منفی لزوماً بدین معنی نیست که بیماری کولو- رکتال ندارد . تمام پولیپ ها خون نمیدهد، ونه تمام پولیپ ها تمام اوقات خون میدهد. از این لحاظ است که چرا تست مدفوع با یکی از مقیاس های کشفی (مثلاً سگموئیدسکوپی ، کولونوسکوپی ،   double barium contrast enema ) انجام میشود    

رسیدگی های اختصاصی  :

  -  کولونوسکوپی - این معاینه بقسم تست تعـقـیبیه ، زمانیکه تست مدفوع مثبت باشد ترجیح داده شده توصیه میشود.

  • عوامل یا فکتور های ذیل میتواند صحیح بودن تست مدفوع را تغیر و تقلیل بدهد : 

  -  خونریزی بیره ها به تعقیب مداخله بالای دندان ها

  -   خورد سرخی گوشت در مدت 3 روز تا زمان تست .

  -   خوردن شـلغـم  و یا مولی سـفید.

  •   ادویه های ذیل میتواند سبب تغیر ، ویا خونریزی طرق معـدی معایی شود :

  - انتی کواگولانت، آسپرین، colchicine ، مرکبات آهن بمقدار زیاد - انلجزیکهای ضد التهابی، وکارتیکواستیروئیدها

   •  ادویه هایکه میتواند سبب نتیجه مقیاسهای مثبت کاذب شود شامل ذیل است:

 -  colchicine ، آهن ، ادویه های اوکسیدایزکننده ( مثلاً ؛ آیـودیـن،  بـرومایـدها، و بوریک اسید)، و رسپرین. اما ؛

  • اخذ مقدار بسیار زیاد ویتامین ث C ، میتواند که زیاد سبب نتایج منـفـی کاذب تست شود(زیرا بالای Bleeding time و Coagulation time تاثیر دارد) .

 در مجموع ؛ اجتناب از غـذا توصیه نمی شود ، به استثنای گوشت سرخی چنانچه در فوق ذکر شده است 

  • خون غیرمرئی یا Occult blood  ؛ با آنکه این خون از هر قسمت امتداد سیسم هضمی آمده میتواند ، اما کشف Occult blood  در مدفوع ، اکثراً اولین علامه هوشدار یا زنگ خطراسباب متعـددی است که شخص بیماری امعای مستقیم و غلیظه ( یا colo -rectal ) داشته ؛  بشمول کانسر کولون که میتواند کشف شود.

 (( کانسـرامعا بسیار مهم بوده ، درهـر 100 نفر ، از 4 تا 5 نفر میتواند مصاب شود. واقعات آن زیادتر درعمر 55 سال واضافه تر ازآن دیده شده است. در یک احصایه ؛ کشور هالیند وفیات سالانه کانسر امعا را 2400 نفـر راپور داده ، لذا ؛ بخاطر آنکه واقعات کانسر امعا در مراحل شروع آن بصورت مقدم نزد اهالی تشخیص وتداوی شود ، دولت هالیند از سال 2014  کمپاین تدقیقات مدفوع (مواد غایطه) را بین اهالی که عمر آن از 55 سال بیشتر است شروع نموده ، اگر در تدقیق موادغایط ،  Occult blood  مثبت و تثبیت شد تدقیق بیشتر اجرا تا از کانسر وقایه گردد ، درغیر آن ، درصورت منفی ، درهـر دو سال جهت  کنترول ، تدقیق تکرار میگردد )).

خونریزی مقعـدی

    اسباب آن زياد است . دفع خون تازه ( ازکانال انال )، ويا خون تاريک ( از رکتوم ويا کولون ) در اينجا رسيدگی ميشود. لاکن Melena (خون تاریک ویا سـیا که از امعای رقيقه ويا بالاتر از آن ميآيد ) شامل اين تصنيف نيست. آنهایکه مربوط جراحی ميباشد عبارتند از:

اسباب Anal؛    - زخم .    -  بواسير Piles    -  فسور.    - کارسينوما.     -   تمزق هيماتوم  Peri-anal .

  اسباب رکتال آن ؛   -   جرحه   -.    پوليپ .    -   کارسينوما   -   Colitis  تقرحی    -  پرولپس وغيره.

 اسباب کولونی آن؛    -  پوليپ .  -  کوليت تقرحی  -  کارسينوما.  -  دايور تيکول.  -  مرض Crohn’s .

   - ischemic  colitis .  -  تغلف.  -   Endometriosis    وغيره. 

اسباب ديگر آن - مثلاً تب محرقه یا Enteric ، آميبيک ، ديزانتری بسيلی ، توبرکلوز ، قرحات سفليتيک ، پورپورای Henoch’s ، وپرازيت های Bilharzia hematobia ( مربوط جراحی) ميباشد.

      تـدقـيـقـات :- اولاً به  عمر مريض توجه شود.

 • در اطفال :-  اسباب آن عبارتند از پوليپ ، پرولپس ، و تغلف ، که اینها برعلاوه امراض هيموراژيک عمومی مانند پورپورای Henoch’s ، هيموفيلی ، ليوکيميا و Scurvy  میباشد.

 • در کاهـل ؛ معمولترین سبب آنرا Piles میسازد، و ميتواند فسور نيز باشد.

 • در اشخاص مسن ؛ اکثراً سبب آنرا کارسينوم رکتوم ، ويا کولون سگموئيد ميسازد. انذفه حتی مستقيماً از کارسينوم  ويا از Piles ثانوی که از سبب کارسينوم علوی ميباشد بوجود ميآيد.

     تاريخچه :- قرارذيل تنظيم گردد:

 (1) سوال گردد که آيا خونريزی در زمان فعـل تغـوط پيدا ميشود؟( مثلاً از داخل رکتوم ميآيد )، ويا مستقـل از فعـل تغـوط ميباشد ؟ ( مثلاً طوريکه در Piles پرولپس شده ويا پوليپ ويا فـستول انال پيدا ميشود).

 (2) مقدار خونريزی در Piles ( بواسیر)های داخلی وافـر ميباشد.

 (3)  رنگ خون ؛ آيا سرخ روشن است؟ مثلاً در Piles ، پوليپ ، فسور و جرحه ، ويا تاريک است مثلاً درکارسينوم رکتوم وکولون.

 (4) آيا مخلوط با مخاط است  ويا دسچارج وافر دارد؟. مثلاً در تغـلف ودايزنتری خون با مخاط مخلوط میباشد، و در کولیت تقرحی  و مرض Crohn’s  خون با مخاط ويا قيح مخلوط ميباشد. در کارسينوم متغييـر بوده ، ويا خون تازه توأم با افرازات وافر دفع مينمايد.

 (5) آيا خونريزی بدون درد است ؟ ( مثلاً در بواسير) ويا دردناک است ؟ (مثلاً درفسور خون بشکل خطی بالای تغوط سخت دیده میشود).

 (6) اگر خونريزی يکجا با بعضی چيزهای باشد که از مقعـد بيرون ميآيد، بايد بطرف پرولپس رکتوم، پوليپ ويا پرولپس بواسير داخلی فکر نمود. اگرمحل آفت مشکوک باشد، تشخيص با معاينات رکتوم (توسط معاينه انگشت وسامان) ومعاينات بطن، ومعاينات راديولوجيکی با اماله باريوم ويا باريوم فمی ( Barium meal) تثبيت ميگردد. بعضی اوقات بخاطر دريافت محل، وسبب خونريزی، از Contrast enema ، کولونوسکوپی فايبراوپتيک و آنجيوگرافی وغيره استفاده بعمل ميآيد. دراین اواخربخاطر تشخیص از Videocapsule endoscpie نیز استفاده میشود.

     منظره تشخيصی امراض مختلفه که سبب خونريزی مقعـدی ميگردد بصورت خلاصه عبارتند از :

     1- هيموروئيد (Piles داخلی):- عرض معمولی آن خـونريزی بدون درد بوده در زمان فعـل تغـوط که غايطه سخت باشد ديده ميشود. خون آن سرخ روشن بوده واکثراً فورانی Jets، ودر لگن بشکل پاشيده ومنتشر Spattering ميباشد. تشخيص آن توسط پروکتوسکوپی تثبيت ميشود.

    2- فسور انال :- يکحالت بينهايت دردناک بوده وتوأم با علامه اسپزم معصره مقعـدی ميباشد. مريض اکثراً از مشاهده خون بشکل خطی درکنار مواد غايطه که سخت است حکايه ميکند. تشخيص آن با ديدن Sentinel Pile ( یا صرف دکمه بواسير جلدی) تائيد ميگردد که بقسم يک مسير تقرحی از کنار خلفی مقعـد از خط متوسط آن بطرف علوی در کانال مقعـد تا يک فاصله ادامه دارد.

     3- پوليـپ :- معمولاً در اطفال پيدا شده ، خونريزی مقعـدی آن بدون درد بوده و اکثراً زياد ميباشد.

 درمعاينه رکتوم ؛ بشکل يک پنديدگی مدور (مانند آلوبالوی سرخ روشن سويقدار یا Pedunculated Red Cherry ) تظاهر نموده که از انگشت معاينه کننده لغزيده ودور ميشود.

    خـاطـره :- درسال 1360 دریک سفر یکماهه که در شفاخانه 200 بستر قندهار داشتم ، یک طفل 5 ساله که از تغـوط خونآلود شاکی بود آورده شد. دراستجواب ؛ ازمدت یکنیم سال به نسبت این پرابلم تداوی گردیده ، اما نتیجه نداده بود، درمعاینات ؛ نزد آن توشه رکتال اجرا شد با توشه رکتال تشخیص گردید که سبب مدفوع خونی آن ، پولیپ میباشد ،  که نزدآن عملیه جراحی پولیپکتومی اجرا ، و باکسب صلاح رخصت گردید.

 ( این خاطره بخاطرآن یادآوری شد که اشتباه وغلطی از بی توجهی میشود ، نـــه از نـدانستن . اگرشما مریض را دقیق معاینه نمائید، اگر به تشخیص هم نـه رسید ، چندین امکانیت بفکرتان خواهد آمد که کدام یک از مرض خواهد بود ، آنوقت به کتاب مراجعه نموده ، و میتوانید تشخیص  قطعی را پیدا نمائید )   

     4- تومور Villous يا پپيلوما :- معمولاً درکاهلان ديده شده ، وميتواند به کارسينوم سير نمايد. ماهيت آن سليم بوده و بوسيله تحرکيت و قاعـده نرم آن مشخص ميگردد.

     5- پرولپس :- هميشه خونريزی ندارد. در زمانيکه اگر معصره دربالای کتله که خارج گرديده ، فشار آورده و کتله دوباره ارجاع شده نه تواند خونريزی واقع ميشود.

     6- کارسينوما :- خونريزی ميتواند مستقيماً ازکارسينوما ويا از Piles  ثانوی که از سبب کارسينوم که درناحيه علوی ترآن پيدا گرديده بوجود آيد. تشخيص آن بوسيله قرحه سخت که بوجود آمده صورت ميگيرد.

مریض چطور آماده تدقیق شود : 

  -  ادویه های زیادی هستند که میتوانند  نتیجه معاینه و تدقیق ماده غایطه را تغیر بدهـد . لذا ؛

   -  مریض ضرورت خواهـد داشت که از بعضی ادویه های مشخصه و معینه اجتناب کـند که این مربوط به آن است که کدام نوع معاینه یا تست مواد غایطه نزد مریض اجرا میشود . شاید ضرورت شود که :

   -   مریض گرفتن ادویه های مانند انتی اسید ، ادویه Antidiarrhea یا ضداسهال ، ادویه های انتی پرازیت ، انتی بیوتیک ، مسهلات یا  Laxative  ویا ادویه های ضدالتهابی غیر استیروئیدی ، را برای یک تا دو هفته قبل از آنکه تست اجرا گردد توقف بدهد .    -   از ادویه های تجویز شده و غیر نسخه یی استجواب شود.

   سوالات که معـمولاً نزد مریض مطرح میگردد:

  - نام تست چیست؟    -  چرا به این تست ضرورت دارد؟

  -  اگر این تست به تعـویق افتیده و ناوقت اجرا شود ویا اجرا نشود چه اتفاق خواهد افتاد؟

  -  تست چقـدر دقیق است؟ آیا کدام تست دیگری است که دقیق تر باشد ؟

  - تست چقدر وقت را دربر خواهد گرفت ؟ و هزینه آن چند خواهد بود ؟

  - آیا تست هایکه قیمت آن کمتر است ، عین معـلومات را میدهد؟

سوالات به ارتباط تست

  - چه باید کرد که به تست آماده گردد؟

  - تست در کجا اجرا شود؟   .  و  - چقدر وقت را دربر میگیرد؟

  - در زمان تست چه احساس خواهم نمود؟    - آیا دردناک است؟

  آیا بعد از تست ضرورت دارم که کسی مرا به خانه ببـرد ، ویا خودم میتوانم بروم؟

  - خطرات آن چه است؟

  - نتایج چه چیز را میتواند نشان دهـد؟

  - آیا تداوی نتیجه را تغیر میدهد؟ اگر تغیر میدهد باید شرح و بیان شود.

  - آیا اینها (مثلاً غـذا ، تمـرین ، ادویـه ، الکول ، سگرت ) بالای نتیجه تاثیرخواهد داشت ؟

  - نتیجه چه وقت آماده خواهد شد؟ وبه کدام تاریخ نتیجه گرفته شود ؟

  • تاریخ ملاقات برای پیگیری و تعقیب معاینات

  - بعد از تست گام بعـدی چه است؟     - آیا آزمایشات دیگر ضرورت است؟

   • در مورد رساله ها ، یا معـلومات دیگر راجع به تست سوال شود

   • هرنوع نگرانی در ارتباط تست سوال شود

   • اگر مفیدیت  تست بیشتر از خطر آن به نظر نمی رسد ، ویا اگر نتیجه تست ، تداوی را تغیر نـدهـد ، سوال شود  آیا واقعاً به این تست ضرورت است؟ به بهترین روش کوشش و موافقه کنید. و بدون موافقه شما میتواند که تست اجرا نه شود. شما حق دارید که تست را  رد و یا موافقه کنید.

   شکل و نوع مواد غایطه که توسط مریض بیان و شرح میشود

  1 – بشکل جداگانه و سخت مثلاً مانند پشقـل گوسفند ، ویا فندق Nuts .

  2 – بشکل ساسیچ ، مگر دارای پستی وبلندی جداگانه

  3 – بشکل ساسیچ ، مگر با سطح درزی

  4 – بشکل ساسیچ ، مارمانند، لـشم و نـرم

  5 – بشکل حباب های نرم با لبه یا کنار های روشن ( که مدفوع ؛ به آسانی خارج میشود )

  6 – بشکل قطعات پرمانند ( Fluffy ) با لبه های پاره پاره ، نـرم خمـیرمانند( Mushy )

  7 – آبگین ؛ بدون پارچه های سخت یا جامد ( تماماً بشکل مایع )

    غـایـطـه :-  چند بار تغـوط نموده تعـداد تغـوط ، شکل ، اندازه ،

  - اگر ضخامت آن به اندازه انگشت اول باشد نورمال است

  - رنـگ غایطه ؛ معمولاً Brown ( قهوه یی یا خرمایی ) است . زیرا که توسط محصولات صفراوی هضم میشود.

  - زمان ؛ از شروع خوردن غـذا الی خروج یا دفع میتواند الی  3 روز را دربر بگیرد.

  - اگر دفع وقت کمتر را دربر بگیرد ، رنگ غایطه سـبـز میباشد. زیرا که رنگ سبز از اولین رنگ های قـوس قزح (اصطلاحی کمان رستم ) در عملیه هضم غـذا میباشد

  - زمانیکه تغیر قابل ملاحظه در او واقع شود میتواند بر رنگ سرخ قرمزی باشد.

  - اگر رنگ غایطه سیا باشد ، میتواند به مفهوم خونریزی داخلی باشد ، که ممکن است از سبب قرحه و یا کانسر باشد. خون سیا که از اثر خونریزی است ، همچنان قـیرمانند و دارای بـوی بـد و خراب میباشد.

  - غایطه سیا نزد افراد که ویتامین های آهـن دار را  ، ویا ادویه هایکه دارای Bismuth  ، و سلیسلات است میگیرند ، نیز معمولاً دیده میشود ، که باید متوجه بود.

قـبـضـیــت

   -  به مفهوم آنست که حرکات معایی شما به مشکلات مواجه شده ویا نسبت به نورمال حرکات کـم دارد. هر فردی در زندگی خود اکثراً به آن مواجه گردیده ، و بسیار مهم و جدی نمی باشد. زمانیکه سیستم بر مسیر خود برگشت ، هنوز هم خود را بسیار خوب احساس میکـنید.

 -  بطور طبیعی فاصله بین حرکت یا مدفوع نورمال معایی بطور وسیع از فردی نسبت به فرد دیگر بسیار متفاوت است . بعضی افراد حتی در یک روز تا سه بار انجام میدهد . ودیگری این فعـل تغـوط را یک یا دوبار در هفته دارد .

  – رفتن به فعـل تغـوط بصورت نسبی  بعـد از 3  روز ، ویا زیادتر ازآن بدون آنکه یکبار برود همیشه زیاد طولانی است. بعـد از 3 روز؛  مواد غایط سخت تر گردیده وبه مشکل خارج میگردد

-  اعراض آن چه است ؟  مریض میتواندحالات ذیل را داشته باشد :  

  -  حرکات استداری معایی کمـتر .

  -  مشکلات در حرکات معایی (straining یا فشار یا کشش)

  -  مواد غایطه کم و یا سخت

  -  احساس آنکه ؛ همه چیز خارج نمیشود

  -  پندیدگی بطن ( شکم ) ، ویا درد بطن

  -  اســتـفـراق

چرا اینحالت اتفاق می افـتد؟    بعضی از حالات ذیل اسباب قبضیت را میسازد :

  -  گرفتن ادویه های انتی اسید که دارای کلسیوم  ویا  الومینیوم باشد.

  -  تغیر در رژیم غـذای عـادی  ویا در فعالیت روزانـه.

  -  کانسـر کــولــون

  -  خوردن مقـدار بسیار زیاد محصولات لبنیات (یا dairy )

  -  اختلالات اشتها و خوردن غـیر منظم

  -  سندروم معایی تخرشی

  -  حالات نیورولوجیکی (عصبی) مانند مرض پرکنسونیزم  ویا تصلب متعدد (multiple sclerosis )

  -  نـداشتن فعالیت

  -  نـه بودن کافی آب  ویا الیاف (fiber ) در غـذا

  -  استفاده بیش از حـد از مسهلات ( که این با گذشت زمان ، عضلات امعـا را ضعیف میسازد )

  -  حاملگی

  -  پرابلم با اعصاب  و عضلات در سیستم هاضمه

  -  انگیزه (urge) مقاومت درمقابل حرکات امعا ، چنانچه بعضی افراد به نسبت که هیموروئید دارد انجام میدهد

  -  بعضی ادویه جات( خصوصاً ادویه های قوی ضد درد مانند نارکوتیک ها ، ضد افسردگی یا antidepressants  ، قرص یا تابلیت های آهـن  )

  -  فشـار یا Stress

  -  فعالیت پائین یا ضعیف غـده تایروئید (hypothyroidism  )

   معـلومات برای مریض که داکتر چطور آنرا تشخیص میکند؟

  - اگر شما با حرکات معایی خود پرابلم دارید که بیشتر از یک هفته میشود، باید نزد داکتر تان مراجعه کـنید . این تست را از شما سوال خواهد کرد تا سبب قبضیت شما دریافت شود.

  - تست های خون تا سویه هـرمون چک و کنترول شود .

  - مطالعات باریوم تا هر نوع مانعه (یا blockages ) را در کولون شما تحری نموده و دیده شود . برای این تست ، شما یک نوشیدنی خاص دریافت میکنید و بعدازان رادیوگرافی اخذ میگردد .

  - کولونوسکوپی ویا تست های دیگر نیزممکن اجرا گردد تا مانعه دیده شود

سوال مریض؛ که اگر من قبضیت داشته باشم چه باید انجام بـدهـم ؟

  -  به مراحل ذیل توجه شود :

  -  از 2  تا 4  گیلاس آب اضافی روزانه نوشیده شود ( تا زمانی بنوشید که برای شما بخاطر کدام سبب صحی دیگر داکتر تان بگوید که نوشیدن آب را محدود سازید) .

  –  کوشش کنید مایعات گرم بنوشید ، خصوصاً ازطرف صبح .

  -  در رژیم غذایی تان میوه جات و سبزیجات را علاوه کنید .

  -  از آلــو (prunes ) و سبوس (bran ) حبوبات (غله جات cereal ) استفاده نموده وخورده شود .

  -  درصورت ضرورت ، از ملین کننده های بسیار نرم کننده مدفوع مانند  docusate (Peri-Colace)   ویا از مسهلات مانند مگنیزیوم هایدروکلوراید ( شیره یا عصاره  مگنیزیا) استفاده گردد . از دو هفته بیشتر از مسهلات بدون مشوره داکتر استفاده نکنید . استفـاده بیشتر از حـد مسهلات میتواند اعـراض شما را خراب تر کند

  اصطلاحات

   Parasite   :- اجسام حیه است که در داخل و یا در بالای اجسام حیه دیگر ( حیوانات ویا نباتات) زندگی میکند که بنام میزبان یا host یاد میشود . پرازیت تغـذی خود را از میزبان میگیرد بدون آنکه میزبان را کمک کند .

   Viral infection  :- از سبب ویروس بوجود آمده واکثراً سبب بیماری های کم یا ضعیف میشود ، مانند خنک زدگی ویا گریپ معـده ( stomach flu ). انتانات ویروسی میتواند سبب اعراض مختلف شود که دفعتاً (مثلاً در ساعت یا یکی دو روز) بدون بیماری قبلی پیدا شود .  -  انتانات ویروسی که سبب بیماری خفیف میشود ، اکثراً جدی نبوده و بدون تداوی طبی از بین میرود. انتی بیوتیک استعمال نگردیده و در تداوی کمک نمیتواند .  -  بعضاً immunizations  یا معافیت میتواند از وقوع انتان ویروسی بشمول انفـلوانزا ، chickenpox  ، و سرخکان  وقایه و جلوگیری کند

- Endometriosis :- يکحالت از انساج است که دقيق کم ويا زياد مشابه غشای مخاطی رحم ميباشد و بصورت تپيک دارای گرانيول های  اندومتريال بوده وعناصر Stromal بصورت انحرافی يا اضافی در موقعيت های مختلف جوف حوصله واقع ميشود

-  Scurvy :- حالت است که ازاثرفقـدان ويتامين ث C درغـذا بوجود ميآيد علايم آن ؛ اسفنجی شدن بيره ها ، متمايل شدن غشای مخاطی و جلد به هيموراژي ، ضعيفی ، کمخونی ،  وتصلب قـوی ماهيچه های عضلی  و ساق ها ميباشد

 (  مطالعه کننده عزیز ؛ اگرزحمت نمیشود ، این وبلاگ را به محصلین طب  و هم مسلکان عزیز افغانم جهت استفاده بیشتر معـرفی دارید )

( مطالب معـلوماتی فـوق، نظر به تقاضای ایمیل دوستان تهیه گردید. )

  اثــر ، تهیه و ترجمه – دوکتور محمد کاظم پـوپـل متخصص جراحی عمومی

 (m.k.popal@hotmail.com )

تارخ نشر  - سه شنبه 8  دیسمبر 2015

مــو خـــــذ :-

    -  ByHealthwise Staff
       Primary Medical ReviewerE. Gregory Thompson, MD - Internal Medicine
    -  Specialist Medical ReviewerW. David Colby IV, MSc, MD, FRCPC - Infectious Disease

       Current    as    of                    November      14  ,     2014

    - Fundamentale of  Internal Medicine      1998

  -  CLINICAL  METHODS  in SURGERY  by  K . DAS   M.B.  (Cal.)  F.R.C.S. ( Eng.&Edin)

      professor and Head of  the Department of Surgery, R. G. Kar   Medical College Hospital.

   - Atkins D. The periodic health examination. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed.

      Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2008:chap 13.     Review Date: 3 / 8 / 2008

مـ