2-معاینه کلینیکی عنق وساحه فقرات رقبی

اناتومی جراحی و تخنیک رسیدن به ساحه مطلوبه Surgical Anatomt & Surgical Approech

اثر - دوکتور محمد کاظم پوپل متخصص جراحی.

2- معاینات کلینیکی عنـق و ساحه فـقـرا ت رقبـی

     دراین مبحث بررسی روی فـقـرات رقبی و ساختمانهای تقویه کننده آن اختصاص داده شده است.

     درصورتیکه فقرات رقبی بشکل مستقل شدیداً و یا واقعاً ماؤف نباشد، در شروع معاینه کننده، میتواند که مستقیماً ویا بوضعیت ایستاده مریض را معاینه نماید.

در ابتدا مریض ازعقـب معاینه شده وحالت که دیده میشود توجه گردد. مشاهده یک قسمت مهم و اساسی معاینه را تشکیل داده ، باید فهمیده شود که آیا مریض مستقیماً ایستاده شده میتواند ؟ رأس مریض حالت طبیعی دارد؟ و یا اینکه بطرف راست و یا بطرف چپ خم گردیده ، ویا اینکه سر خود را بطرف قدام محکم گرفته است و یا چطور؟ مریض تشویق گردد که بحالت آرام یا Relax  باشد. مشاهده قرارذیل تعقیب گردد:

    اول عضلات قسمت اختصاصی رقبی ، وهم عضلات خلفی رقبی به امتدادعضله Trapezius  وگروپ عضلات بین الکتفی جس گردد. مشاهده کننده باید قادر به آن باشد که با عمل جس نمودن ، درجه Tenderness وموقعیت آنرا و همچنان شخی  یا Spasm عضلی را تعین نموده بتواند. همچنان عضلات قسمت قدامی عنق به شمول ناحیه تایروئید بخاطر ابنورمالتی ها نیز جس گردد. ساحه وجعناک اکثراً در قسمت ارتکاذی عضلات خلفی رقبی تا قـفـوی بوده ( چنانچه در بالای قسمت از بطن یا Belly عضله Trapezius  و ساحه کتفی میباشد )، اما نقطه وجعناک عموماً در فـوق زاویه علوی کـتف که به امتداد چوکات کتفی تظاهر مینماید میباشد که باید در مریضانیکه جروحات حاد رقبی دارند مدنظر گرفته شده و مانند مریضان مسن که مصاب یک درجه از آرتریت رقبی میباشد و در نتیجه آن حرکات فقـرات عنق محدود شده توجه ورسیدگی دقیق صورت گیرد.

   ــ  قبض وبسط نیز باید اندازه گردیده و امکان دارد که قبض به اندازه 30 تا 35  درجه و بسط تقریباً از 50 تا 60 درجه تعین گردد. قبض جنبی راست وچپ نیز باید اندازه گردد که در حدود  30 تا 35  درجه پیش بینی شده میتواند. تمام این اندازه گیری ها در جدول که برای مریض تنظیم میشود درج گردد. زیرا درزمانیکه مریض در آینده مراجعه میکند بهتر تدقیق و رسیدگی شده میتواند.

 ــ  بررسی نمودن حدود حرکات شانه – جـزء مناسب معاینات رقبی میباشد وباید کوچکترین حرکات تبعـد وقبض قدامی اندازه گیری شود. درصورت تهدید و یا محدود بودن حرکات شانه ، امکان دارد که مانند پتالوژی ابتدایی شانه آفت در قاعده Cervical باشد. همچنان بخاطر موجودیت وجـع و یا کتله، قسمت برجستگی محیط یا Cuff شانه جس گردد.

   بعـدازآن نقاط که از نظر نیورولوژیک ارزش دارد توسط معاینات حسی پیدا گردیده مختصراً بیرون نویس گردد.

 ــ  اگردر ساحه یک ناحیه Hypo esthesia ( کاهش غیر طبیعی حسیت ) ظاهر گردید اول باید موقعیت آن تعین گردیده ، وبعداً ناحیه جلدی را که بصورت اختصاصی، ومستقل ازضفیره عضدی عصب Spinal تعصیب میشود تثبیت گردد.

ــ    عکسات تست گردیده و باید عکسات Biceps  و Triceps وهم از Extensore Forearm (عضلات باسطه های ساعـد ) طرف راست ، و طرف چپ بصورت مقایسوی تست شوند.

    همچنان خالی از مفاد نیست که محیط دایروی طرف اندازه گردیده و سعی شود که موجودیت وعدم موجودیت اتروفی تعین شود. این اندازه گیری در Mid-Portion یا ناحیه وسطی عضله Biceps در بالای Extensore Wad  ( ناحیه است که Biceps عضلات باسطه را پوشانیده است) ساعـد صورت گیرد. ــ  از مریض سوال گردد که دست راست است ویا دست چـپ.

ــ  همچنان اندازه Grip (قدرت محکم گرفتن) باید بصورت دقیق تعین شود. باید که از Dynamometer ونیروسنج  استفاده بعمل آید ، و یا میتوان با مانور های دست ( Manual manner ) خوبتر اجرا نموده و توجه نمود.

    معاینات رادیوگرافی -

 در جمله معاینات عمومی ، اکسریز فقرات رقبی یک قسمت مهم معاینه را تشکیل میدهد. در معاینات اساسی باید که کلیشه قدامی خلفی ، ووحشی بدین شرح اخذ گردد :

ــ   بخاطرمنظره دو فقـره اول رقبی ؛ دروضعیت که دهـن مریض باز باشد کلیشه قدامی خلفی گرفته شود. برعلاوه این کلیشه ، یک کلیشه مکمل جنبی فقـرات رقبی یک کمی بالاتراز ناحیه ماؤفه که وخذه شده اخذ گردد.

ــ    اگر کدام شواهـدی ازجرحه حاد موجود نه بود ، بعدازآن ، باید که پروجکشن  Oblique اخذ گردد.

ــ  در صورت عـدم موجودیت انحنای لاردوتیک باید ارزش زیادتر به منظره قبض وحشی و بسط داده شود.

ــ  اگر مریض ترومای فرط بسط نوع تـدور ( Hyper Extension Rotator Type ) داشت باید که منظره Pilar (با ساختمانهای تقویه کننده) اخـذ گردد.

ــ  یکی از مشاهدات بسیار مهم در کلیشه رادیوگرافی ؛ منظره اساسی وسعت اقسام رخوه Prevertebral (یا قرب الفقری ) میباشد که این وسعت در سویه کنار قدامی سفلی جسم فقـره سوم رقبی تاسیس نموده که از 2,6  تا4,8 ملیمتر تغیر میخورد.

ــ  ضخیم شدن اقسام رخوه قرب الفـقـری به اندازه 5 ملیمتر و یا وسیعتر در سویه فوق الذکر  یک مشهود غیر مستقیم جرحه  Cervical Spine  بوده ، و این وسعت میتواند که از سبب خونریزی ثانوی و یا اذیما باشد. همچنان باید که ناحیـه ترضیضی ، و اگر امکان داشت محل مکسوره نیز تدقیق و بررسی گردد.

ــ    باید خاطر نشان ساخت که ممکن است ترضیض قوس خلفی فقـره رقبی موجود بوده و اما تغیرات در ضخامت اقسام رخوه قرب الفقری ظاهر نگردد.

ــ  در انتانات و تومور ها میتواند که وسعت اقسام رخوه قرب الفقـری بسیاز زیاد گردد، و اینحالت در پروجکشن وحشی که شامل جسم فقـره ششم وهفتم رقبی در سفلی میباشد اهمیت داشته وشاید ضرورت افتد که منظره اضافی توسط پروجکشن ابطی یا Axillary نیزاخذ گردد.

  ــ    منظره منحرف یا Oblique  فقرات رقبی بوضعیت ایستاده و یا استجای ظهری اگر امکان اجرای آن موجود باشد اخذ گردد. اما درمریضان که حقیقتاً ناتوان هستند اگر بوضعیت استجای ظهری اخذ گردد بهتر است.

 ــ     تیوب اکسریز در سطح افقی قرار داده شود و 45 درجه بطرف قدام در خط متوسط خم گردیده ، مرکز آن در فوق فقره رقبی متوسط که رأس ( Cephalic ) 5 درجه زاویه داشته باشد و فلم اکسریز در عقب عنق در کست به زاویه 45 درجه بصورت مایل جابجا گردیده ، و شعاع ابتدایی اکسریز یک زاویه 90 درجه را با فلم بسازد اخذ گردد.

 ــ   باید خاطر نشان ساخت در پروجکشن منحرف خلفی چپ ، فورامین بین الفقری و سویق راست دیده میشود. برعکس در Oblique  خلفی راست ، طرف چپ دیده میشود.

ــ  منظره Pillar بقسمی که مریض به استجای ظهری بوده و شانه آن به تماس میز باشد اخذ گردد. مرکز شعاع در ناحیه ، بالای فقره رقبی وسطی قرار گرفته و رأس مریض به اندازه 35 درجه به خلف خم گردیده و بعداً سر مریض به اندازه 45 درجه بطرف راست دور داده شود تا Articular Pillar ( ساختمانهای تقویه کننده مفصلی) چپ قابل دید شود.

 ــ  منظره مشابه از طرف راست نیز اخذ گردد.  دراینصورت رأس برعکس قبلی بطرف چپ دور داده میشود.

ــ  اگر مریض ترضیض داشت و سر خود را دور داده نمی توانست باید کوشش نگردد که سر مریض به زور دور داده شود. لاکن کلیشه ساده اخذ گردد. در یک ترضیض که از اثر قبض و تدور بوجود آمده ، و رأس نزدیک به  45 درجه تدور نموده باشد درجه وظیفوی آن تقریباً  %50  کاهش می یابد که مد نظر باشد.

 ــ  در یک پروجکشن قدامی خلفی ، و وحشی ، و منحرف امکان دارد که کسر Pillar  (ساختمانهای تقویه کننده مجاور مثلاً از نتوی مستعرض) تشخیص شود. لاکن تشخیص ساحه با یک منظره Pillar اختصاصی بسیار آسان میباشد.

- ترضیض اقسام رخوه عنق همیشه از سبب بسط و یا ترضیض تصادفی که شامل لگامنت تا انساج عضلی میباشد واقع میگردد.

- ترضیضات نوع Hyper Extension همیشه نسبت به ترضیضات Flexion  تا یک اندازه شدیدتر میباشد. سبب آن این است که در Hyper Flexion  قسمیکه زنخ با صدر تصادف میکند ، ودر قبض وحشی به یک درجه کم رأس با شانه تصادف میکند که این خود یک مانعه ( یا Blocker) میباشد. اما در Hyper Extension کدام بلاک کننده اناتومیکی موجود نمیباشد. فلهذا آفت آن شدیدتر میباشد.

     اعراض و علایم این نوع ترضیضات متغییر بوده ، اعراض دماغی ( Cerebral ) زیادتر از 2 بر3 مریضان که تحت آزمایش بوده اند اکثراً در تاریخچه یک دوره کوتای ضیاع شعـور را نشان داده ، که این id ( هدف از ضیاع شعـور است) توسط یک دوره اختلال دماغی همزمان با یاد فراموشی متوسط تعقیب گردیده است.

 ــ  سردردی اکثراً یکی از اختلاطات این نوع ترضیضات بوده وممکن است که بعـد از ترضیض، حمله آن ظاهر گردد ، و هم بصورت متناوب شاید برای چندین ماه دوام کند. اعراض دماغی تمایل دارد که بصورت تدریجی از بین برود و خوب شود. در بسیاری مریضان بقایای بیماری باقی نمی ماند.

  ــ    درد عنق تقریباً بصورت مشترک با دیگراعراض موجود بوده ومعمولاً توسط احساس شخی و مشکلات درتدور رأس بطرف راست و یا چپ تعقیب گردیده و امکان دارد که بعضی اوقات در فعـل بلعیدن نیز مشکلات داشته و شاکی باشد.

  ــ   انتشار درد همیشه موجود بوده که همزمان با Numbness ( کرختی یا کاهش حسیت )  و حس سوزنک زدن ( Tingling )  در اطراف علـوی انتشار میکند. تقریباً در ثلث مریضان منتشر شدن درد ، در ناحیه قـفـوی ، و همچنان در ناحیه کتفی ، و بین الکتفی ، مشاهـده میگردد ، که این انتشار نیوروجنیک نبوده از سبب تخرشیت ابتدایی ساختمانهای اربطه میباشد.

 ( مانند درد های عضلات ، مفصل ، و ساختمانهای قرص بین الـفـقـری ).

 ــ  مطالب کشف شده مختصر فزیکی بعـد از ترضیض، در طول روزمیتواند حد اقـل باشد، و یا اینکه پیدا شدن  Spasm ( شخی ) در ناحیه خلفی رقبی ، درعضله Trapezius  و عضلات بین الکتفی پیشدستی نموده که دراینحالت اکثراً مریض سر خود را به قدام گرفته و دراینجا حرکات عنق و رأس محـدود میباشد.

 ــ   گرچه موضوع ( implication ) در این قسمت ترضیضات اقسام رخوه میباشد، اما باید که بصورت روئتیـن کلیشه از فقرات رقبی اخذ گردد. همچنان توجه خاص بوسعت مسافه قرب الفقـری صورت گیرد.

     در قسمت تداوی باید خاطر نشان ساخت که زخم بصورت جداگانه خیاطه گردد. در مریضان که مجروحیت شان بسیار وخیم بوده ، درد عنق و تشنج عضلات داشته باشد بهتر است که اهتمامات ذیل گرفته شود :   

   

   i- مریض استراحت نموده و عنق آن تقـویه ( Support ) شود.

  ii-  Medication ( مانند مسکنات ومانورحرارت وغیره )  خوب بخاطر تسکین درد تطبیق شود.

  iii- حرارت ساده نیز کمک شده میتواند.

  iv- تمرینات روئتین بهتراست که زود تر شروع گردیده ، وهم v- باید مریض تشویق شود تا تقـویه کننده عنق ( Neck Support ) را زود تر دور نماید.

     امراض استحالوی مفصل فـقـرات رقبی (یا Spondylosis ):-

عموماً یک پرابلم بوده که این پرابلم نسبت به فتق های قرص بین الفقری ( Cervical Disc ) فرق دارد.

 ــ  استحاله قرص نوع Wigh aging disc degeneration شامل کسر حقیقی میخانیکی دیسک رقبی میباشد و اعراض اساسی آن از سبب بعضی نا استواری های میخانیکی حاصل میشود. بعـدازآن؛

 ــ اول پرابلم های فشاری یا Compression ویا رادیکولیت را بوجود می آورد.

 ــ دوم بصورت ثانوی بطرف Osteophytic Outgrowth پیشرفت میکند.

 در صورت زیاد شدن سطح مفصلی جسم فقره رقبی و یا استحاله بطی ، مسافه دیسک و مسافه نورمال قرص از بین رفته ، که از اثر ازبین رفتن این مسافه نورمال ، جسم فقرات بایکدیگر نزدیک میشود.حتی آنکیلوز مینماید.

ــ  تخرشیت ( irritation ) مزمن و دوامدار باعث تشکل برآمدگی عظمی یا Excrescences  گردیده ، که بالآخره همزمان سبب درد میشود.

 ــ از اثر تخرشیت جذور عصبی ، احساس مورمور یاCreeping sensation ، سوزش،  و درد در بازو بوجود میآید.

 ــ  در صورت توسعه استحاله دیسک رقبی ، حرکات به زودترین فرصت محدود گردیده و یا از بین میرود.

 ــ  قبض وحشی امکان دارد که در زمان ایستاده شدن محدود گردد. لاکن وقتیکه مریض بحالت استراحت و خوابیده قرار داده شود درجه حرکات بسیار زیاد میگردد.

  ــ اگر در یک عنق که تدور و قبض وحشی داشته باشد کامپرشن عمودی بکار برده شود امکان دارد که مشاهدات اعراض کلینیکی را دوباره بوجود بیاورد.

   ــ  وجع یا Tenderness در عضله Biceps  و عضله Pectoralis major اکثراً از اثر مصاب شدن سگمنت پنجم یا C5  دیده میشود.  درصورتیکه جذر C6  تحت فشار قرار گیرد امکان دارد که احساس کرختی و مورمور ، و ارتعاش در طول قلمرو عصب Median  پیدا شود.

 ــ اعراض که در تمام قـلمـرو عصب Ulnar بوجود می آید بسیار مشابه به کامپرشن و یا تخرشیت جذر C8  میباشد.

 ــ    اگـر  درد های ناتوان کننده و طاقت فرسا در صفحه حاد موجود باشد ، مریض در داخل بستر تداوی و Cervical Traction  اجرا گردد. تداوی آن اساساً وقایوی بوده و تداوی فزیکی شاید تا اندازه مفید واقع گردد.

  ــ زیادترین ارزش را  پروگرام تمرین فقرات رقبی دارد که در ابتدا پروگرام کشش یا Stretching میباشد.

  ــ همچنان Cervical Collar تا اندازه مفید بوده(ش112) و اساساً بشکل متناوب استعمال میگردد. یا گاهگاهی

  ــ ادویه ضد التهابی Anti inflamatory  نیز داده میشود که مفید واقع میگردد. نادراً ضرورت می افتد که در یک مریض ، فقرات رقبی آن فیوز گردد. در اینحالت عموماً از تخنیک inter body استفاده بعمل میآید.

     کسر عظم اطلس ، و عظم محـور( Axis)-

عموماً از سبب ترضیض غیر مستقیم پیدا میشود. کسر عظم اطلس امکان دارد که از اثر ضربه مستقیم در بالای رأس وبصورت عینی از اثر افتیدن پیدا گردیده و فشردگی Axial را در عظم Axis  بوجود آورد. این کسر امکان دارد که در کتله جنبی بقـدر کافی چندین پارچۀ بوده ، و شاید هم تمزق Lig. Transversus  را بوجود بیاورد که این نوع کسر اکثراً بنام کسر Jufferson’s یاد میشود.

 ــ   اعراض عمده آن درد های قـفـوی ، ناراحتی ، و احساس ناتوانی بوده که مریض ازاین اعراض شاکی میباشد.

  ــ  کلیشه رادیوگرافی فقرات رقبی مربوطه ، خصوصاً در منظره که دهـن مریض بازباشد اخذ گردد این کسر را تائید و تثبیت خواهد نمود.

کسر Proc.Odontoid –    عموماً از نتیجه تصادمات شدید ، پیدا گردیده و تشخیص آن در معاینات اکسریز واضح شده میتواند. کسور که بیجا شدگی نداشته باشد عموماً بصورت وقایوی تداوی گردیده که دراینحالت ؛

  ــ immobilization  یا غیر متحرک ساخته میشود که اولاً بیحرکت ساختن توسط Cervical Traction Tongs و بعداً توسط Mannerva Jacket اجرا میشود(ش113). بعضاً کسور علوی Proc.Odontoid امکان دارد که بعـد از ارجاع نمودن به فیوزون ضرورت پیدا نماید.

  ــ   کسوریکه توسط  Hyper Extension   در فقره دوم رقبی یا C2 خصوصاً در میان Neural Arch  پیدا میشود بنام کسر Hangman’s یاد گردیده تداوی آن عموماً غیر متحرک ساختن ، ووقایوی میباشد.

   درتـفـتـق حـاد محـتویـات دیسک –

سطح قـرص به استحاله مزمن دچارمیشود. این سندروم میتواند به تعـقیـب ترضیض حاد پیدا گردد ، ویا میتواند منشه بنفسهِ داشته باشد. در یک شخص بالغ که سندروم Cervical دارد و بصورت ثانوی به بیماری دیسک مصاب شده باشد ، درد  در کمربند شانه و اطراف علوی ، قسمیکه در عنق و رأس دیده میشود پیشرفت نموده  و هم در امتداد عضلات اطراف علوی که ضعیف گردیده وهم تغیرات در قوه Reflex  نیزبوجود می آید.

     در معاینه فـزیکی 

ــ درجه حرکات عموماً کم گردیده و همچنان ــ Hyper Extension اکثراً بکلی دردناک میباشد.

 ــ تشنج عضلات قرب الفقـری Para Vertebral شاید ملاحظه شود.

 ــ در تفتق شدن دیسک فقره  C4C5 یا مصاب شدن جذر عصب C5  معمولاً  درد  درعنق پیدا گردیده و به زروه (یا Tip ) شانه و در ناحیه قـدامی بازو انتشار مینماید.

 ــ همچنان امکان دارد که تغیرات حسی در ناحیه Deltoid پیدا گردیده و هم تغیرات حرکی در بالای Deltoid و Biceps  موجود باشد. تغیرات که در عضله Para Vertebral بوجود آمده مدنظر گرفته شود.

     درد عصبی جذور C5C6  ویا C6  -

 درد های عصبی این جذور عموماً در عنق ، شانه و به امتداد کنار انسی کتف ، ناحیه وحشی بازو ، و در ظهری ساعـد انتشار نموده و تغیرات حسیت در انگشت اول ، و انگشت دوم index دیده میشود. شاید هم ضعیفی در Biceps  دیده شود. به تغیرات عکسه که در Biceps  ملاحظه میگردد توجه شود

     درد های دیسک C6C7  ویا جذر C7  - 

  درد های عصبی این جذور بطول کنار انسی کتف ، ناحیه وحشی بازو ، و در ظهری ساعـد انتشار مینماید. تغیرات حسی ، در انگشت اشاره و در انگشت متوسط دیده میشود. تغیرات حرکی ، وتغیرات Reflex   در Triceps  بملاحظه میرسد.

     درد دیسک C7T1 یا جذر C8 -

دردهای این جذور عصبی متکرراً بطول کنار انسی کتف ، وهمچنان در منظره انسی بازو ، وساعد انتشار میکند. تغیرات حرکی ( Motor ) در عضلات intrinsic  دست بملاحظه میرسد. تغیرات عکسه عمومی نمیباشد.

     تــد ا و ی آن معمولاً بشکل وقایوی صورت گرفته و احتمالاً ــ Soft Cervical Collar   مفید واقع گردیده و میتواند که از آن استفاده بعمل آید.

ــ استراحت و غیر متحرک ساختن اهمیت زیاد داشته و اکثراً بستر شدن در شفاخانه و

 ــ ترکشن به امتداد Cervical توسط جهاز Halter ضرورت خواهد گردید. 

ــ اگر در ترکشن ناراحتی مریض زیاد گردید ،  دوام دادن بعـدی آن قطع گردد.

 ــ ادویه استرخا دهنـده یا Relaxant عضلی ، مانند ادویه ضد التهابی مفید بوده و یکجا همرای آن از ادویه ضد درد  نیز استفاده بعمل آید.

  ــ  بعضاً در Trigger Area  زیلوکائین Xylocain  زرق گردیده ، و اگر ضرورت افتد از هایدروکارتیزون نیز استفاده بعمل آید.

 ــ مداخله جراحی بعضاً ضرورت میافتد که عموماً باید توسط دوکتوران مجرب و ورزیده جراحی عصبی اجراء گردد.

    دیسک نخاعی تفتق شده :-  عصب در جذر کورد نخاعی از سبب تفتق شدن Nucleus Pulposus  در Spinal Column  تحت فشار قرار میگیرد.

بخاطر آنکه تهدید یا فشاردرکدام سویه فقرات رقبی قرار دارد تست های مختلف را میتوانید اجرا نمائید.

تست عکسات	ضعیفی حرکی ( Motor )	ساحه کرختی یا حسی Numbness	موقعیت یا ساحه درد	ناحیه تحت فشار یا  تهدید
	Deltoid  و Biceps و Para vertebral	Deltoid، و مور مور در قلمرو Median N.	عنق ، زروه شانه ، Pectoralis major و، قدام بازو	جذر C5
Biceps	Biceps	انگشت اول ودوم	عنق، شانه، کنار انسی کتف، وحشی بازو، ظهری ساعـد	جذر C6
Triceps	Triceps	انگشت دوم ، و سوم	کنار انسی کتف، وحشی بازو، ظهری ساعد	جذر C7
عمومی نیست	intrinsic		کنار انسی کتف، انسی بازو ، و ساعد     (مشابه اعراض  درقـلمـرو عصب Ulnar )	جذر C8

 ب

 - 14 -

 1-اناتومی جراحی فقرات صدری ، قطنی و نخاع شوکی 

     فقرات صدری :-

     جسم فـقـره :- شکل مرکزی فقرات صدری ، اگر از طرف علوی . . . . . . ادامه دارد

هم مسلکان و محصلین عزیز-  بخاطرتنظیم واستفاده بهتر اگر نظری موجود باشد، ویا کدام اشتباهی قلمی را متوجه میشوید، ویا اگر موضوعات علمی دارید میخواهید به نشر بسپارید. به ایمیل ذیل مطالب و نظر خود را ارسال دارید.

  •  نظر شما قابل قـدر است. قبلاً اظهار سپاس از شما

 دوکتورمحمدکاظم پوپل  (   m.k.popal@hotmail.com  )

تاریخ نشر  1 فـبروری 2014