خلاصه اعصاب محیطی اطراف سفلی، تعصیب عضلی و جلدی

اناتومی جراحی و تخنیک رسیدن به ساحه مطلوبه Surgical Anatomt & Surgical Approech

اثر - دوکتور محمد کاظم پوپل متخصص جراحی  (   m.k.popal@hotmail.com  )

 - 28 -

جـدول، خلاصه اعـصاب محیطی اطراف سـفلی ( تـعـصـیب عضلی ، حسی یا جـلـدی)

تشریح عـلاما ت ستاره مانند (  * ) را در بخش شماره -  24 - اناتومی جراحی و تخنیک رسیدن به ساحه مطلوبه ، ببینید

Injury درماؤفیت آن

تعصیب جلدی

تعصیب  حرکی یا عضلی

مسیر  و ارتباط آن

شعبات  نهایی

Origin  منشه

نام عصب

زمانیکه عصب ازمیان عضله پسواس و اربطه مغبنی عبور میکند، هردو عامل بالـقـوه را در قـیـد کردن آن خلق میکند.

ـ قدامی انسی ران ـ انسی ساق ، و ـ  قـدم

قـدام ران

ـ بطرف سفلی وحشی درمیان عضله پسواس و بعـد بین پسواس و iliacus ـ و از iliacus گذشته از تحت اربطه مغبنی(شریان درانسی آن است) داخل ران میشود. ـ کوادریسپس & قدامی انسی ران ،& وبعد ازآن بقسم عصب Saphenous پیش میرود.

عصبSaphenous و شعبات قـدامی جلدی ـ  Pectineus  :  از سویه اربطه مغبنی منشه میگیرد. ـ Sartorius ـ Quadriceps

ازضفیـره قطنی ــ از انقسام خلفی  Ventral Rami of L2L3L4 منشه میگیرد

Femoral Nerve .

GLUTEAL GAIT : ران را Adduct  یا تقـرب کرده نمینواند

انسی ران ،  2 بـر 3 سفلی ران

مقربه های انسی ران را Obturator ext. (Adduct Long +brevis + magnus +gracilis ) & Pectinus

از فوق، و ـ قـدام obturator vessels ، در فورامین اوبتوراتور داخل ، وازطریق کانال اوبتوراتور داخل ران میشود درانجا به دو شعبه قـدامی وخلفی تقسیم میشود.

ـ شعبه قدامی ـ شعبه خلفی ـ شعبه جلدی

Lumbar Plexus  ( L2 – 4 ) ضفیره قطنی

Obturator Nerve.

درعبور آن ازتحت اربطه مغبنی در محدوده وحشی ، عامل بالقوه در قید کردن آن موجود است

منظره وحشی ران را تعصیب میکند

ـ در وحشی پسواس فرود آمده ،از وحشی تحت اربطه مغبنی دروحشی ران میرود

کاملاً حسی است

Lumbar Plexus L2 – 4

Lateral Femoral Cutaneous Nerve

این یگانه بقایای تعصیب قـدم خواهـد بود، اگر شما عصب سیاتیک را از دست داده باشید.

جـلـدانسی، وقـدام زانو و اربطه رضفی انسی و ظهری قـدم را تعصیب میکند

دروحشی اوعیه فخذی فرود آمده ودر کانال ادکتور داخل ، بعد ـ بطرف انسی اوعیه عبور ، درقدامی سفلی  Add.magnus قرار گرفته، درانسی زانو فسیالاتا را تثقب، و بین وتر سارتوریوس و گراسیلس ، بعد درانسی ساق صمیمی با ورید سفینوس بطرف پایان رفته درقـدام ملیولوس قرارمیگیرد

شعبه infrapatellar و شعبه Sartoreal

مثلث فخذی ازFemoral N.

Saphenous Nerve.

وحشی علوی ساق، مجاورت خلفی سطح قدامی ناحیه علوی ساق را تعصیب میکند

با عصب جلدی انسی یکجا عصب Sural را میسازد ـ درمنظره خلفی وحشی حجـیم ساق فرود میآید

ـ در فوق مفصل زانو  از Common Peroneal N. نشئت میکند

Lateral Sural Cutaneous Nerve.

انحراف قـدم به انسی VARUS Foot  : از اثر خـم شدن قـدم به انسی ،این عصب که بسیار سطحی بوده. با پوشیدن بوت های تنگ نا مناسب تخریش میشود

ظهرقـدم (به استثنای مسافه شبکه اول) ؛ وحشی سفلی سـاق

وحشی ساق

از قـدام عنق القدم بسیار سطحی ازتحت جلد ، وهم از سطح رتیناکولوم باسطه نیز بسیار سطحی عبور میکند

شعبات Lateral  وMedial  به ظهری قـدم میدهد

Common Peroneal N.

Superficial Peroneal N Nerve.

   4- جـدول عصب

مـ

Injury درماؤفیت آن

تعصیب جلدی

Motorحرکی Innervation

Pathمسیر  و ارتباط آن Relationship

Branchesشعبات Terminusنهایی

Originمنشه

Nerve  عصب

قـدم افتیده :  دراثنای راه رفتن نورمال ، از اثر از دست دادن قبض ظهری قـدم، قـدم خود را نمیتواند بلند نماید

مسافه شبکه ظهری بین انگشت اول و شبکه انگشت دوم قـدم را تعصیب میکند

عضلات قـدامی سـاق و EDB

قـدام وعنق شظیه را دور زده ، و درپایان رأس شظیه فوراً در قدام قشرشظیه قرار گرفته، در کمپارتمنت قدامی ساق داخل میشودـ وعصب درتحت حجاب بین العضلی (بین کمپارتمنت وحشی وقدامی) که نقطه آفـت پذیر است میگذرد. ـ بین شریان تبیال قدامی و  EHL سیر نموده وبعد از زیر رتیناکولوم میگذرد،

شعبات Lateral و Media

Common Peroneal N.

Deep Peroneal N.

جـلـد خــلف ران

از ثلیمه کبیر سیاتیک عبورـ در ناحیه سورین با عصب سیاتیک همراه و ـ بطرف سفلی در خط متوسط، عمیق از فسیالاتا ادامه میدهد

از ضفیره قطنی عجزی ـ از شعبات خلفی  S1,S2 و  شعبات قدامی  S2,S3  منشه میگیرد

Sacral Plexus (L4-5,S1-S3)

Posterior Femoral Cutaneous N.

GLUTEAL GAIT: ران را نمیتواند تبـعــد   نماید

Gluteus Minimus & Medius

از علوی عضله پـریفـورم عبور، بعـداً بین عضله گمیلوس صغیر  و متوسط میرود

Sacral Plexus (L4-5,S1-S3)

Superior Gluteal N.

Piriformis M.

ـ در سطح قدامی Piriformis داخل میشود.دراینجا عصب میتواند مضاعف باشد که باید باعصب گلوتیل که نیز از S1 & S2   منشه میگیر مغالطه نـه شود

ازانقسام  Ventral عصب دوم عجزی ویا از  S1 & S2 منشه میگیرد

Sacral Plexus L4-5,S1-S3

Piriformis Nerve.

وحشی ساق ، و ظهـری قـدم ، از طریق  Common Peroneal

خلف ران ؛ خلف ساق و و اخمصی قـدم از طریق Tibial  N.

عصب از ثلیمه کبیر سیاتیک بطرف قـدام عمیق ازعضله پـریـفـورم ، و از تحت پـریـفـورم عبور و درخلف؛ در سطح عضلات تدور دهنده (عضلات گمیلوس علوی ، وسفلی ، و ابتوراتور) قرار میگیرد. ـ بعـد در خلف پـای در وسط ران درجایکه به 3 شعبه عمده تقسیم میشود فرود میآید.

Common Peroneal N ; و   Tibial  N.

Sacral Plexus (L4-5,S1-S3

Sciatic  Nerve

Gluteus Maximus

Sacral Plexus (L4-5,S1-S3

Inferior Gluteal  N.

     5- جدول عصب

Injury درماؤفیت آن

تعصیب جلدی

Motorحرکی Innervation

Pathمسیر  و ارتباط آن Relationship

Branchesشعبات Terminusنهایی

Originمنشه

Nerve  عصب

قـدم افتیده (یا FOOT DROP) (Peroneal  عمیقه یاحـرکی وجود ندارد) .  انحراف انسی یا VARUS (Peroneal  سطحی یاحسیت Peroneal  ندارد)

جلد وحشی سـاق و ظهری قـدم

درران ، حزمه قصیره بیسپس . توسط شعبه خلفی ، و در ساق عضلات قـدام ، از طریق شظی عمیقه

در اطراف منظره وحشی زانـو(رأس عظم شظیه) در جای که انقسام مینماید میرود بطرف حزمه وحشی گاسترو کنیمیوس  عبور ، و در عقب رأس شظیه قرارگرفته ، حجاب بین العضلی خلفی را تثقب ، و بسیار صمیمی در مقابل سمحاق پراگزیمال شظیه قرار میگیرد. بعـد انقسام مینماید

-Deep  و Superficial Peroneal N. و- Lateral Sural Cutaneous N.

Sciatic  N. (L4-5,S1-S2

Common Peroneal  Nerve

سؤشکل عظم کالکانیوس :  بالای نهایات پنجه های قـدم ایستاده شده نمیتواند،( قبض پلانتار ازبین میرود). همچنان حسیت در اخمصی قـدم موجود نیست. دیگر سندروم  (* Tarsal Tunnel Syndrom )

منظره اخمصی قـدم

درران- عضلات خلفی به استثنای حزمه قصیره بیسپس - در ناحیه مابضی  پوپلیتیوس ، دو حزمه گاستروکنیمیوس ، سولیوس ، و پلانتار –  در خلف ساق ؛  Tibial posterior , FHL , FDB وبا لآخره منظره پلانتار قـدم

ـ در خلف ساق ، عمیق از غشای مستعـرضه Crural  قرار گرفته ، درعنق القـدم در خلف از فاصله بین ملیولوس انسی و پلانتار ، ازتحت رتیناکولوم قابضه ازخلف شریان واز قـدام وتر FHL میگذرد ( سندرم Tarsal Tunnel)

Medial Sural Cutaneous N;  Sural N;  Medial &Lateral Plantar N.

Sciatic  N. از  L4-5,S1-S3

Tibial  Nerve

ـ ماؤفیت این عصب بصورت تپیک علامه *  Tinel’s Sign را در امتداد شعبات عمیق از Abd.halluc  تولید میکند

ــ حسیت به اجزاء سمحاق کالکانیل، اربطه طویله پلانتار و جلد وحشی پلانتار اخمصی قـم میدهد

لومبریکال اول ، Abd.halluc. FDB. & FH breve  را  و درقـدم در مسیر خود Quadratus و FDB و ADM را تعصیب میکند

شعبه انسی وو حشی Tibial N ، سطحی تر از Abd.halluc  و Quadratus planta عبور میکند به استثنای شعبه اول عصب پلانتار وحشی،- در Quadratus planta استقامت شعبات این عصب از عمودی به افقی تغییر مینماید.ـ شعبه اول عصب پلانتار وحشی ـ یگانه شعبه است که عمیق از Abd.halluc. و FDB. میگذرد. چنانچه در انسی کالکانیوس، در مجاورت  Heel spur قرار میگیرد .بعدکنار سفلی Abd.halluc را تعقیب نموده ، بعد مسیر وحشی را گرفته از 5-6 ملیمتری قدام حدبه کالکانیل (یا spur ) ؛ وبعـد مسیر بین Quadratus و در تحت قابضه های صغیره ، و بعـد درAbd.digitiminimi  میگذرد

Tibial N (L4-5,S1-S3 (

Medial and Lateral Plantar Nerve

       6- جدول عصب

مـ

Injury درماؤفیت آن

تعصیب جلدی

Motorحرکی Innervation

Path  Relationship مسیر  و ارتباط آن

Branchesشعبات Terminusنهایی

Originمنشه

Nerve  عصب

Posterior Leg below knee پایان زانو خلف ساق

این عصب از عصب تبیال فقط در زیر مفصل زانـو جـدا شده ، و حزمه های متحـده گاستروکنیمیوس را عبور ، و بطرف سفلی فـرود میآمد.

Tibial N.

Medial Sural Cutaneous N

Lateral aspect of foot ; posterior Leg منظره وحشی قـدم ؛ خلف سـاق

شاخه وحشی به کالکانیل میدهد ( بخش انسی توسط عصب تبیال تعصیب میشود )، ـ ناحیه وحشی و ثلث خلفی ساق و منظره وحشی قـدم ونواحی وحشی عنق القدم را تعصیب میکند.

ـ عصب Sural در خلفی وحشی ساق و در منظره ظهری وحشی قـدم فـرود آمده ، همرای وریـد سفینوس صغیره در خلف ساق فقط در وحشی وتـر اشـیل قرار دارد ـ  عصب Sural که درسطح صفاق عمیقه در تحت زانـو قرار دارد بقسم رهنمای عصب Tibial  استفاده میشود ـ تعقیب عصب Sural بطرف علوی که صفاق عمیقه را تثقب مینماید ، رهنمای عصب Tibial که جذع اصلی است میباشد ـ به استثنای الیاف اتوماتیک بدون مایلینی عصب Sural که کاملاً حسی میباشد.

Lateral Dorsal Cutaneous Nerve of foot عصب جلدی ظهری وحشی قـدم ـ شعبه نهایی آن  Lateral Dorsal Cutaneous N. قدم و  شعبه کلکانیل میباشد.

Tibial N.

Sural Nerve

 7- جدول عصب    تشریح عـلاما ت مهم  ستاره مانند (  * ) را در  اناتومی جراحی و تخنیک رسیدن به ساحه مطلوبه دربخش شماره  -  24 -  که قبلاً نشر شده  دیده شود

ختم کتاب اناتومی جراحی و تخنیک رسیدن به ساحه مطلوبه

یا  Surgical Anatomt & Surgical Approech

هم مسلکان و محصلین عزیز-  بخاطرتنظیم واستفاده بهتر اگر نظری موجود باشد، ویا کدام اشتباهی قلمی را متوجه میشوید، ویا اگر موضوعات علمی دارید میخواهید به نشر بسپارید. به ایمیل ذیل مطالب و نظر خود را ارسال دارید.

  •  نظر شما قابل قـدر است. قبلاً اظهار سپاس از شما

 دوکتورمحمدکاظم پوپل  (   m.k.popal@hotmail.com  )

تاریخ نشر  9  اپریل2014

کتاب بنام  فزیوپتالوژی جراحی را که آماده نموده ام ،عنقریب در همین بلاگ ، درصورت قید حیات به  نشر خواهد رسید ، بخصوص برای عزیزان که در ریکوری کار مینمایند مهم و باارزش میباشد.  شما عزیزان که ازاین نشریه های من استفاده میکنید ، امیدوارم که برای تان مفید واقع گردد بسیار کوشش نموده ام تا تازه ترین مطالب را پیدا و درج نمایم

آرزو دارم که برای مرحومین والدینم که درزمان قید حیات مرا به این کار خیر و ثواب  جاری تشویق نموده اند و برای برادر جوانمرگم داکتر نسیم جان که در عالم تنهایی غربت مهاجرت جان به حق سپرد دعا نمائید تا خداوند ( ج ) روح شان را با جمله متوفی های ما و شما شاد داشته و بهشت جای شان باشد . آمین