جدول، خلاصه اناتومی عضلات عمده اطراف سفلی بشمول تعصیب و شراین

اناتومی جراحی و تخنیک رسیدن به ساحه مطلوبه Surgical Anatomt & Surgical Approech

اثر - دوکتور محمد کاظم پوپل متخصص جراحی

- 26 -

جدول ، خلاصه اناتومی عضلا ت عمده اطراف سفلی بشمول تعـصیب و شراین

   تشریح عـلاما ت مهم  ستاره مانند (  * ) را در  بخش شماره  -  24 -  که قبلاً نشر شده  دیده شود

ارواء دموی(بقیه جدول)

تعصیب

سهیم بودن

وظیفه اولی / ثانوی

ارتکاذ

Origin

گروپ عمده در

عضله

Inferior Gluteal A.

ضفیره عجزی

مستقیماً درفوق obturator internus

فخـذ: تدور دهنده وحشی

تروکانتیر کبیر

نتوی اسکیوم

ناحیه گلوتیل (عمیق) (Hip - ثبات مفصل

Gemelli Superior

Inferior Gluteal A.

ضفیره عجزی

مستقیماً درتحت obturator internus

فخـذ: تدور دهنده وحشی

تروکانتیر کبیر

حدبه اسکیوم

ناحیه گلوتیل (عمیق) (Hip - ثبات مفصل(

Gemelli Inferior

Obturator A.

Sacral Plexus یا ضفیره عجـزی

-

فخـذ: تدور دهنده وحشی

تروکانتیر کبیر

سطح خارجی غشای Obturator

ناحیه گلوتیل (عمیق) (Hip - ثبات مفصل)

Obturator Externus

Obturator A.

ضفیره عجزی

ازفوحه صغیرسیاتیک میگـذرد

فخذ: تدور دهنده وحشی

تروکانتیر کبیر

سطح داخلی غشای Obturator

ناحیه گلوتیل (عمیق) (Hip - ثبات مفصل)

Obturator internus

Gluteal A. علوی وسفلی

ضفیره عجـزی

*- سندرم پـریفـورمس Piriformis Syndrome

فخذ:  تدور دهنده وحشی  ، - تبـعـد

تروکانتیر کبیر( وجه علوی)

وجه قـدامی عجز

ناحیه گلوتیل (عمیق) (Hip - ثبات مفصل)

Piriformis

Inferior Gluteal A.

ضفیره عجزی

عضله کبیره گروپ گلوتیل

فخذ: تدور دهنده وحشی

Crest بین تروکانتریک (حدبه Quadrate)

حدبه اسکیوم

ناحیه گلوتیل (عمیق) (Hip - ثبات مفصل)

Quadratus Femoris

Inferior Gluteal A.

Inferior Gluteal N.

-

Hip : بسط

حدبه گلوتیل، Iliotibial Tract فخـذ

ایلیوم، عجز، و عصعـص

ناحیه گلوتیل (سطحی) (Hip - ثبات مفصل)

Gluteus Maximus

Superior Gluteal A.

Superior Gluteal N.

اگر از اثر نزديک بودن منشه و ارتکاذ آن ويا از اثر ضعيفی ذاتی ، ويا فلج بيکفايت شده باشد. تست   * Trendelenburgمثبت است

فخـذ :  تبعـد و تدور انسی

تروکانتیر کبیر  ( وحشی )

سطح خارجی ایلیوم، فوق هردو خط گلوتیل

ناحیه گلوتیل (سطحی) (Hip - ثبات مفصل)

Gluteus Medius

ج   6

ارواء دموی(بقیه جدول)

تعصیب

سهیم بودن

وظیفه اولی / ثانوی

ارتکاذ

Origin

گروپ عمده در

عضله

Superior Gluteal A.

Superior Gluteal N.

-

فخـذ : تبعـد و تدور انسی

تروکانتیر کبیر ( قدامی )

سطح خارجی ایلیوم، فوق هردو خط گلوتیل

ناحیه گلوتیل (سطحی) (Hip - ثبات مفصل)

Gluteus Minimus

Femoral A.

Femoral N.

فرش مثلث فخـذی

فخذ : قبض Hip

تروکانتیر صغیـر

فقرات قطنی و iliac Crest

قدام ران

iliopsoas

Femoral A.

Femoral N.

سفلی وحشی قاعـده مثلث فخذی

Hip: قبض؛  / زانو : بسط   / فخذ : تدور دهنده وحشی

وجه خلفی انسی علوی قصبه

شوک حرقفی قدامی علوی

قدام ران

Sartorius

Femoral A.

Femoral N.

با Iliotibial Tract در زمان ایستاده شدن وقدم زدن کمک میکند

Hip: قبض؛ /  و  فخذ : تدور دهنده انسی

Iliotibial Tract

علوی فخذ

قدام ران

Tensor Fascia Lata

Femoral A.

Femoral N.

عملاً بالای مفصل Hip ؛ و  رول قاطع درثبات زانو

زانو : بسط

وتر کوادری سپس در علوی رضفه

شوک حرقفی قدامی سفلوی

قدام ران،  Quadriceps

Rectus Femoris

Femoral A.

Femoral N.

رول قاطع درثبات زانو

زانو : بسط

وتر کوادری سپس در علوی رضفه

علوی فخـذ

قدام ران،  Quadriceps

Vastus intermedius

Femoral A.

Femoral N.

رول قاطع درثبات زانو

زانو : بسط

وتر کوادری سپس در علوی رضفه

علوی فخـذ

قدام ران،  Quadriceps

Vastus Lateralis

Femoral A.

Femoral N.

رول قاطع درثبات زانو

زانو : بسط

وتر کوادری سپس در علوی رضفه

علوی فخـذ

قدام ران،  Quadriceps

VastusMedialis

Profund Femor A.

Obturatur N.

-

ران : تقرب

تروکانتیرصغیر و Linea aspera

عظم Pubis

(گروپ مقربه ها) انسی ران

Adductor Brevis

Profund Femor A.

Obturatur N.

وحشی فرش مثلث فخذی یا  *Femorl Triangle

ران : تقرب

ثلث متوسط شفه انسی Linea aspera

عظم Pubis

(گروپ مقربه ها) انسی ران

Adductor Longus

Profund Femor A.

تقرب :  Obturatur N. بسط :  Sciatic Nerve

قابضه نا متجانس یا (  Hydbrid )

ران : تقرب ؛ران : بسط

Linea aspera

عظم Pubis

(گروپ مقربه ها) انسی ران

Adductor Magnus

ج   7

.

ارواء دموی(بقیه جدول)

تعصیب

سهیم بودن

وظیفه اولی / ثانوی

ارتکاذ

Origin

گروپ عمده در

عضله

Profund Femor A.

Obturatur N

پارت ذخیروی خوب است ؛ بدون آن هم تقرب میتواند

ران : تقرب

با Semitendinous و سیراتوس پنجه قاز را میسازد

عظم Pubis

(گروپ مقـربه ها) انسی ران

Gracilis

Profund Femor A.

تقرب : Obturatur N. قبض : Femoral N.

قابضه نا متجانس یا(  Hydbrid) ؛ -  فـرش مثلث فخـذی

ران : تقـرب Hip  : قبض

تروکانتیر صغیر

عظم Pubis

(گروپ مقربه ها) انسی ران

Pectineus

شعبه متثقبه شریان عمیقه Femoral A.

Sciatic N.

حزمه طویله هر دو مفصل  Hip ، و زانو را عبور میکند

Hip : بسط /  زانو : قبض

رأس شظیه

حزمه طویله : حدبه  ischial /حزمه قصیره : فخذ (خط خشن)

خلفی ران عضلات  Hamsting

Biceps Femoris

شعبه متثقبه شریان عمیقه Femoral A.

Sciatic N.

هر دو مفصل ؛  Hip  و  زانو را عبور میکند

Hip : بسط /  زانو : قبض

کاندیل انسی علوی قصبه

حدبه ischial

خلفی ران عضلات Hamsting

Semimembranosus

شعبه متثقبه شریان عمیقه Femoral A.

Sciatic N.

انسی تراز Semimembranosus هر دو مفصل ؛  Hip و زانورا عبور میکند.

Hip : بسط /  زانو : قبض

کاندیل انسی علوی قصبه

حدبه ischial

خلفی ران عضلات Hamsting

Semitendinosus

Tibial A.  قدامی

Peroneal N. عمیقه

-

انگشتان : بسط |  عنق القدم : قبض ظهری

4 فلانکس آخری

قصبه، شظیه ، و غشای بین العظمی

ساق (Leg)، قدام

Ext.Digitorum Longus

Tibial A.  قدامی

Peroneal N. عمیقه

اکثراً با Ext.Dig. Longus سیر نموده ، مگر وتر مستقل دارد در * Bunion سهیم است

انگشتان : قبض ظهری انگشت اول (کلان)

قاعده فلانکس آخری انگشت اول

قـدام ، شظیه ، و غشای بین العظمی

Leg ، قدام

Ext.Halucis Longus

Tibial A.  قدامی

Peroneal N. عمیقه

-

ندارد  / قـدم : Eversion

سطح ظهری قاعده میتاترس پنجـم

از1بر3 قـدام شظیه وحجاب بین العظمی

Leg ، قـدام

Peroneus Tertius

Tibial A.  قدامی

Peroneal N.  عمیقه

ازقـدام ملیولوس انسی درقـدم میرود

قدم : Inversion یا قبض  انسی عنق القدم : قبض ظهری

قاعده میتاترس اول و کونیفـورم انسی

علوی قصبه

Leg ، قدام

Tibialis Anterior

Tibial A.  قدامی

Peroneal N.  عمیقه

-

انگشتان: بسط انگشت کوچک

-

کالکلنیوس، اربطه تالوکالکلنیل

Leg ، قـدام ، ظهری قـدم

Ext.Digitorum Brevis

ج   8.

....

ارواء دموی(بقیه جدول)

تعصیب

سهیم بودن

وظیفه اولی / ثانوی

ارتکاذ

Origin

گروپ عمده در

عضله

Tibial A.  قدامی

Peroneal N.  عمیقه

-

انگشتان:  بسط انگشت اول قدم

-

--

Leg ، قدام ، ظهری قدم

Ext.Halucis Brevis

Tibial A.  قدامی

Peroneal N.  سطحی

ازبین رتیناکولوم Peroneal ازعـقـب ملیولوس وحشی میگذرد

قدم : Eversion یا قبض  وحشی

قاعده میتاترس پنجـم

دیستال شظیه

Leg ، وحشی

Peroneus Brevis

Tibial A.  قدامی

Peroneal N.  سطحی

ازبین رتیناکولوم Peroneal ازعقب ملیولوس وحشی میگذرد

قدم : Eversion | یا قبض جنبی وحشی  و قبض پلانتار

قاعده میتاترس 1 و2

علوی وحشی شظیه

Leg ، وحشی

Peroneus Longus

Tibial A.  خلفی

Tibial N.

از خلف ملیولوس انسی ، وتر آن در طبقه دوم قـدم میرود؛  ( push off)

انگشتان:  قبض اخمصی

قاعده فلانکس آخر پنجه یا انگشت صغیر

پایان خط Soleal  قصبه

Leg ، خلفی - عمیق

Flex.Digit.Longus

Tibial A.  خلفی

Tibial N.

از خلف ملیولوس انسی ، وتر آن در طبقه دوم قـدم میرود؛ ( push off)

انگشتان: قبض اخمصی انگشت اول

قاعده فلانکس آخر انگشت اول

سفلی خلفی شظیه

Leg ، خلفی - عمیق

Flex.Halluc Longus

Tibial A.  خلفی

Tibial N.

منشه آن پایانتر از ارتکاذ آن است

ندارد / استحکامیت زانو

بین مینسک وحشی و اربطه جنبی وحشی زانو

قصبه

Leg ، خلفی - عمیق

Popliteus

Tibial A.  خلفی

Tibial N.

تقـویه قـوس قدم ؛ ازخلف ملیولوس انسی در قدم میرود؛ ( push off)

قدم : Inversion

نویکولار و کونیفورم

خلفی قصبه

Leg ، خلفی - عمیق

Tibialis Posterior

Sural Aa.(terminal  Popliteal A.

Tibial N.

سطحی تراز Soleus  زانو و قـدم را عبور میکند؛  ( push off)

قدم : قبض اخمصی

وتر کالکانیل ( وتر اشیل )

کاندیل انسی، و وحشی فخذ

Leg ، خلفی - سطحی

Gastroc nemius

Tibial A. خلفی

Tibial N.

Expendable : اکثراً در انتقال وتر استعمال میشود

زانو : قبض ؛ / و عـنـق القـدم :  قبض اخمصی

وتر کالکانیل ( وتر اشیل )

کاندیل وحشی فخـذ

Leg ، خلفی - سطحی

Plantaris

ج   9

ـ

ارواء دموی(بقیه جدول)		تعصیب	سهیم بودن			وظیفه اولی / ثانوی	ارتکاذ	Origin	گروپ عمده در		عضله
Tibial A. خلفی	Tibial N.			مفصل زانو را عبور نمیکند؛ از Gastrocs عمیقتر است ( push off)	عنـق القـدم : قبض اخمصی		وتر کالکانیل ( وتر اشیل )	بالای قصبه ؛ تحت زانو	Leg ، خلفی – سطحی		Soleus
Plantar Aa.  انسی و وحشی	Plantar Nn. انسی و وحشی			عضله بسیار کوچک در کنار وحشی	انگشتان: تبعـد انگشت پنجم		قاعده فلانکس اول انگشت پنجم	حدبه کالکانیوس	Intrinsic قدم (طبقه اول)		Abd.digitiminimi
Plantar Aa.  انسی و وحشی	Plantar Nn. انسی و وحشی			در امتداد ناحیه انسی قـدم سیر دارد	انگشتان: تبعد انگشت اول		قاعده انگشت اول	کالکانیوس	Intrinsic قدم (طبقه اول)		Abductor Hallucis
Plantar Aa.  انسی و وحشی	Plantar Nn. انسی و وحشی			وتـر به دوشعبه جـدا شده، که از بین آن وتر Flex.Digit.Longus میگذرد	انگشتان : قبض انگشتان		قاعده هر 4 انگشت کوچک	حدبه کالکانیوس	Intrinsic قدم (طبقه اول)		Flex.Digit.Brevis
Plantar Aa.  انسی و وحشی	Plantar Nn. انسی و وحشی			-	-		قاعده فلانکس های پراگزیمال انگشتان کوچک	وتر Flex.Digit . Longus	Intrinsic قدم ( طبقه دوم )		Lumbricalis
Plantar Aa.  انسی و وحشی	Plantar Nn. انسی و وحشی				انگشتان: تقرب انگشت اول		قاعـده فلانکس پراگزیمال اول و دوم	حزمه مستعـرضه : رأس میتاترسها؛ حزمه منحرفه	Intrinsic قدم (طبقه سوم)		Adductor Hallucis
Plantar Aa.  انسی و وحشی	Plantar Nn. انسی و وحشی			عظم سسموئید انسی و وحشی ممکن در وتر دیده شود	انگشت:قاعده انگشت اول		قاعده میتاترس پنجم	شروع عظم mid-tarsal	Intrinsic قدم (طبقه سوم)		Flex.digitiminimi Brevis
Plantar Aa.  انسی و وحشی	Plantar Nn. انسی و وحشی				قبض انگشت اول . کمک در قبض پلانتار عـنـق الـقـدم		انسی ، و وحشی فاعده فلانکس اول	انسی سفلی کوبوئید	Intrinsic قدم (طبقه سوم)	Flex.Hallucis Brevis
Dorsal Metatarsal Aa.	Plantar Nn. انسی و وحشی								Intrinsic قدم (طبقه چارم)		Dorsal interossei
Plantar Metatarsal Aa.	Plantar Nn. انسی و وحشی								Intrinsic قدم (طبقه چارم)		Plantar interossei

ج    10

خلاصه جـدول عضلات عنق : صرف عضلات عـمده کبیـره

سهیم/ کلینیکی/ ارتباطات

وظیفه

ارتکاذ

منشه

تعصیب

گروپ

عضلات

قبض ، بسط، و قبض جنبی ستون فقرات و تـدور دهـنده فـقـرات

اضلاع ؛ نتوات مستعرض ، نتوات شوکی

ایلیوم تا نتوات شوکی وقحـف

عضلات کوچک متعدد است

عضلات Erector Spine

ازمیان شیت وتری میگذرد (مشابه گوتگ)؛ ازبین هردو مثلث قدامی ومثلث خلفی عبور میکند

کمک در بلند کردن غضروف تایروئید در زمان صحبت وفعـل بلع

عظم هایوئید

عظم کتف

Ansa Cervicales, جذر سفلی(C2,C3)

سفلی هایوئید (Extrinsic)

Omohyoid

درمثلث عضلی قدام عنق سهم دارد

مانند Omohyoid

عظم هایوئید

عظم استرنوم

Ansa Cervicales, جذر سفلی(C2,C3)

سفلی هایوئید (Extrinsic)

Sternohyoid

درمثلث عضلی قدام عنق سهم دارد

مانند Omohyoid

خط منحرف غضروف تایروئید

عظم استرنوم

Ansa Cervicales, جذر سفلی(C2,C3)

سفلی هایوئید (Extrinsic)

Sternothyroid

بخش عضلی آن ؛توسط الیاف SVE تعصیب میشود ؛ مثلث قدامی وخلفی عنق را جدا میکند

خم کننده و تدور دهنده رأس

استرنوم ، و تـرقـوه

نتوی مستوئید عظم Temporalis

Spinal Accessory (XI)Spinal Root

عنـق

Sternocleidomastoid

بخش عضلی آن ؛توسط الیاف SVE تعصیب میشود

رافعه شانه

ترقوه ، اکرومیون ، و کتف

خط Nuchal علوی ونتوی شوکی فقره C7 تا T1

Spinal Accessory (XI)Spinal Root

عنـق

Trapezius

عصب Phrenic در سطح آن ، و ورید Subclavian درقـدام آن بوده ؛  SubclavianA. و  Plexus Brachial بین Scalene قدامی ومتوسط قرار دارد. شریان Subclavian عضله Scalene قدامی وخلفی را ازهم جدا میسازد

بلند کردن ضلع اول و خم کردن عنق

ضلع اول

نتوی مستعرض فقره رقبی

شعبه قدامی  C5,C6,C7,C8

SubOccipital وقرب الفقری

Scalene Anterior

Plexus Brachial مستقیماً از خلف آن عبور میکند

بلند کردن ضلع دوم و خم کردن عنق

ضلع اول

نتوی مستعرض فقره رقبی

C3C4

SubOccipital وقرب الفقری

Scalene Middle

ضلع دوم

نتوی مستعرض فقره رقبی

C5,C6,C7,C8--& C3C4

SubOccipital وقرب الفقری

Scalene Posterior

ج   11.

 هم مسلکان و محصلین عزیز-  بخاطرتنظیم واستفاده بهتر اگر نظری موجود باشد، ویا کدام اشتباهی قلمی را متوجه میشوید، ویا اگر موضوعات علمی دارید میخواهید به نشر بسپارید. به ایمیل ذیل مطالب و نظر خود را ارسال دارید.

  •  نظر شما قابل قـدر است. قبلاً اظهار سپاس از شما

 دوکتورمحمدکاظم پوپل  (   m.k.popal@hotmail.com  )

تاریخ نشر  8  اپریل2014

.

- 27 -

، خلاصه اعـصاب محیطی اطراف علوی( تـعـصـیب حرکی یا عضلی ، حسی یا جـلـدی

  ) . .  . . .  ادامه دارد